Ga naar de inhoud
Foto: Sas Schilten

We staan er niet vaak bij stil: de achterkant van het werkproces. Hoe organiseren we? Hoe communiceren we? Hoe sluit wat we zeggen en denken aan bij wat we doen? Margo Koehorst loopt als Citytrainer Cultuur Senior een dag stage bij de Academie voor Beeldvorming. Ze beschrijft haar ervaring tijdens de opbouw van de Lang Leve…! fototentoonstelling in de Schutskamp in ‘s-Hertogenbosch.

Meer over het project Lang Leve…!

Dinsdag 13 oktober
Vandaag doet mijn autodienst als vervoermiddel voor portretfoto’s. We gaan ze ophangen op de ramen van diverse winkels en bedrijfjes in de Schutskamp. Om 9 uur ontmoet ik Malou van Doormaal, artistiek leider en betrokken bij Lang Leve…! Dit is een artistiek actieonderzoek naar oud worden in ‘s-Hertogenbosch. De fotoseries van John van Hamond, Nenah Gorissen en Imke Panhuijzen gaan over de vraag hoe de beeldvorming rondom ouderen diverser en daardoor minder stereotype kan worden. Deze beelden krijgen nu een plek in de levendige winkelstrip aan de Boschmeersingel, vlakbij de Turkse moskee en winkelcentrum de Helftheuvel.

Voorbereidingen
Onder het genot van een mok thee bespreken we de planning van deze dag. Alles is tot in de puntjes voorbereid. Welke foto’s waar en in welke volgorde. Hoe de bevestiging eruit ziet, waar nog extra afstemming met winkeliers en ondernemers nodig is. Om 10 uur halen we de met liefde en aandacht ingepakte foto’s uit de verpakking bij haarsalon Hooijmans Hairline. Wat fantastisch om ze op groot formaat te zien! Het zijn prachtige portretten. Indrukwekkend, zeer divers en elk een eigen verhaal.

Foto’s in kapperszaak
Hooijmans Hairline wordt onder andere bezocht door oudere vrouwen uit de buurt. Eigenaar Bertie ontvangt ons hartelijk. Hij denkt mee over een goede plek voor de fotografie, zonder daarbij het belang van goede zichtlijnen vanuit de zaak te vergeten. Malou heeft de serie ‘Opa en oma’ van John van Hamond voor deze plek geselecteerd. Dit roept meteen een reactie op. “Waarom hang je deze foto’s in deze kapperszaak?” vraagt Bertie ons. “Ik heb geen Turkse klanten. Die dragen hoofddoekjes en komen hier niet.”

Gesprekken
Malou vertelt in reactie daarop over haar eerdere gesprekken bij de winkeliers in de straat. “Een aantal Turkse ondernemers merkte op het jammer te vinden dat er zo’n scheiding is tussen de Turkse en Nederlandse gemeenschap. Dus we hebben de fotografie gemixt. We willen het gesprek uitlokken. Daarvoor is kunst ook bedoeld toch?” De Academie voor Beeldvorming daagt de ondernemers, het personeel, hun klanten en voorbijgangers zo uit om hun eigen verhaal te vertellen. De reacties die de beelden oproepen komen voort uit bewondering, verwondering en weerstand. De beelden leiden tot gesprekken die nog lang niet zijn afgelopen.

Eenmaal weer buiten horen we de reacties van voorbijgangers. Een handjevol, maar toch. “Prachtige foto’s!” “Mooi initiatief!”

Gastvrij
De hele dag stond in het teken van passen, meten en afstemmen. Met doorzichtige tape, nylon visdraad, rolmaat en stanleymes. De gesprekken in de winkels op de achtergrond. Over wat corona betekent voor hun bedrijf. Over hoe zij creativiteit aanwenden om overeind te blijven. Over de verbinding die zij ervaren in de wijk en soms ook het gebrek daaraan. Over de kwaliteit van zorg voor ouderen in Nederland. Overal waar wij kwamen werden wij gastvrij ontvangen. Thee of koffie, wat te eten bij restaurant Kismet en behulpzaamheid waar we ook maar kwamen.

De tentoonstelling hangt. De volgende dag zal Malou er titelbordjes bijhangen in het Nederlands, Turks en Arabisch. De Schutskamp zal dan voor tien dagen kunnen genieten van de fotografie.

Maar zij zien niet wat ik heb gezien, de voorbereidingen. Het werk achter de schermen dat eigenlijk net zo goed het werk voor de schermen genoemd kan worden. Dat werk dat maakt dat dit een succes kan worden, omdat het gericht is op elkaar leren kennen. Ik heb genoten van het gezelschap en de passie, kennis en kundigheid van Malou, van de bedrijvigheid en van de gesprekken. Het was een bijzondere dag.