Opening & première (R)OMA: een (familie)geschiedenis

Waarom lukt het sommige mensen een veilig bestaan op te bouwen en anderen niet? Waarom zijn mensen bang voor andere mensen? Hoe is het om op te groeien met een Roma-achtergrond? Familie Hopic en Academie voor Beeldvorming presenteren een tentoonstelling, filmpremiere en publieksprogramma in Chassé Cinema en Stedelijk Museum Breda.

Familie Hopic
Sinds 2016 werkt een team van de Academie voor Beeldvorming samen met de Bredase familie Hopic. In een filmische vertelling op vier schermen, via krantenartikelen en verschillende voorwerpen, maak je kennis met de levens van oma Hopic, haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen. ‘Wij zijn mens, net als jij’, aldus een kleinzoon. ’Hoe komt het dat de kansen die we krijgen in het leven zo verschillend zijn?’

(R)OMA: een (familie)geschiedenis onderzoekt hoe je het verhaal van oma, Hajrija Salkanovic, en haar familie kunt vertellen en begrijpen. Vier kunstenaars hebben ingrepen gedaan in het verhaal.

Vlucht
In het eerste deel vertelt Hajrija over haar leven in haar moedertaal Romani, de taal van de Roma. Oma groeit op in het voormalig Koninkrijk Joegoslavië, nu Bosnië. In de Tweede Wereldoorlog (1941-1945) ontkomt ze met haar ouders aan deportatie naar vernietigingskamp Jasenovac, waar vele familieleden naast tienduizenden Serviërs, Joden en andere Roma worden vermoord. Vervolgens verkent de film het landschap waar ze doorheen trokken, op de vlucht voor dood en armoede.

Blijven zorgen
Begin jaren 70 komt oma met haar familie aan in Nederland. De aankomst is zorgvuldig gedocumenteerd in ruim tachtig krantenartikelen, vier uitzendingen van het tv-programma Brandpunt, Tweede-Kamervragen en gerechtelijke uitspraken. In het tweede deel spelen 29 familieleden de aankomst na. Tot slot kijk je met hen terug op de gevolgen van dit verleden in het heden. Zo wordt de familiegeschiedenis ook een verkenning van (voor)oordelen die samenhangen met vluchten en migratie. Oma blijft ondertussen haar uiterste best doen om de familie bijeen te houden: ‘Hoe zorg ik er voor dat we voor elkaar blijven zorgen?’

Positief
Voor de vier generaties van de familie Hopic is (R)OMA: een (familie)geschiedenis een zoektocht. ‘Hoe komt het dat er wel geld is voor deze film, maar oma in de laatste jaren van haar leven geen huis had?’ Tegelijkertijd zegt een ander familielid ‘…is het belangrijk, als er problemen zijn, ook positieve dingen te doen’.

De familie Hopic is actief betrokken bij het maakproces van (R)OMA: een (familie)geschiedenis en bij het publieksprogramma bij deze tentoonstelling. Ze is mede-eigenaar van deze productie, die een breder publiek wil betrekken bij de zoektocht naar gelijke kansen in de samenleving.

Opening 5 november 2021
Op 5 november wordt de tentoonstelling (R)oma: Een (familie)geschiedenis in Stedelijk Museum Breda geopend. Hierbij heten Klaas Burger, verantwoordelijk voor het concept, en Marjolein van de Ven, conservator hedendaagse kunst Stedelijk Museum Breda, je welkom.

14.30u:  Inloop
15.00u:  Begin van het programma
15.45u:  Rondleiding met kleine groepjes door de tentoonstelling
17.00u:  Afsluitende borrel

Je kunt aanmelden voor de opening door een mail te sturen naar charlotte@stedelijkmuseumbreda.nl onder vermelding van ‘Opening (R)oma’.

De tentoonstelling in Stedelijk Museum Breda is te bezoeken t/m 9 januari 2022. Er is publieksprogramma in de maak. Hierover volgt later meer informatie.

Première film 14 november
Op 14 november 2021 vindt de Nederlandse première van de bioscoopversie van de film (R)oma: Een (familie)geschiedenis plaats in Chassé Cinema. Kijk hier voor meer informatie en het reserveren van kaarten.

Met dank aan:
Hajrija Salkanovic (†), Serif Hopic, Beba Hopic en Nebosa Hopic
Dennis Hamidovic, Michel Hopic, Sofia Hopic, Benjamin Hopic, Gabriela Hrustic, Leonardo Hopic, Ferko Hopic, Valentino Hopic, Sandro Hopic, Zejfa Salkic, Fadila Osmanovic, Cristina Hopic, Marina Hopic, Chanel Hopic, Laura Hamidovic, Claudio Hopic, Juliana Hamidovic-Hopic, Lara Hopic, Lisa Hopic, Victoria Hopic, Jonathan Osmanovic, Johnny Hopic, Sebastiano Hopic, Vanessa Hopic, Ricciardo Hopic en Dino Hopic

Academie voor Beeldvorming
Concept: Klaas Burger
Regie: Klaas Burger en Stefany Karghoti
Interventies in het verhaal: Tess Martin, Lavinia Xausa, Matija Pekic en Katarina Jazbec
Montage: Jesse Immanuel Bom en Stefany Karghoti
Sound design, foley en muziek: Michiel van de Weerthof
Grafisch Ontwerp: Yacinth Pos
Camera: Stefany Karghoti, Jesse Immanuel Bom, Fanny Hagmeier, Matija Pekic, Lavinia Xausa, Jacopo Dall’Agnol
Geluid opname: Olivier Nijs, Jeroen Stout
Geluid nabewerking: Marco Raaphorst
Vertaling: Beko Galjus, Paul Öfner
Zakelijke leiding: Monique van de Wijdeven
Advies: Huub van Baar, Universiteit van Amsterdam; Stefanie Hoeks en Sheila Steijaert, Pandor Jeugdzorg; Paul Öfner; Joep Weel, Rechtsbuiten

Dank aan: Anneke van Elderen, Liesbeth van Woerkom en Dorothé IJsseldijk, Annahuis Breda; Ben Evers, Floris Guntenaar, Gertjan Adema, Fragmented Appearances; Erven Peter Schat; Vindingrijk Kringloopwarenhuis Breda; Jenny van den Broeke, KRO-NCRV, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Witte Rook, Petit Natuursteen

Partners: VSBfonds, VriendenLoterij Fonds, Gemeente Breda, Stedelijk Museum Breda, Chassé Cinema, Annahuis Breda, Kansfonds, Provincie Noord-Brabant