Met vluchtelingen

Welke vragen hebben bewoners van buurten met goedkope huurhuizen aan vluchtelingen? Welke verhalen vertellen vluchtelingen aan hun toekomstige buren? In samenwerking met Welzijnsorganisatie Divers bouwt de Academie voor Beeldvorming een verhalendatabase. In een later stadium wordt deze verzameling gebruikt om ingrepen te doen in de Bossche publieke ruimte. Zo ontstaan plekken in de stad waar het gesprek tussen Bosschenaren en nieuwkomers zichtbaar wordt.

Twee jaar geleden zocht de gemeente ‘s-Hertogenbosch naar een locatie voor een asielzoekerscentrum. De Academie voor Beeldvorming participeerde in de commissie die de gemeente van advies voorzag. Hoe kan een locatie zo gekozen worden dat kennisuitwisseling plaats kan vinden tussen burgers en vluchtelingen? Uiteindelijk viel de keus op locaties ver van het stadscentrum verwijderd, o.a. op het terrein van Autotron Rosmalen.

Vanaf begin 2016 zijn onder de titel The Camp samenwerkingen gestart tussen kunstenaars en de – enkel manlijke – bewoners van de noodopvang in Rosmalen. Hoewel de taal nog niet goed werkte zijn toch vormen onderzocht die laagdrempelige uitwisseling met Bosschenaren mogelijk maakten. Op de Tramkade draaide in het voorjaar met ondersteuning van Nic Schulp een pop-up restaurant waarin koks uit de noodopvang kookten voor gasten. In totaal zijn bijna 250 maaltijden bereid, onder meer voor een serviceclub als Rotary ‘s-Hertogenbosch.

De reacties waren enthousiast. The Camp kreeg ondersteuning van o.a. het Rode Kruis ‘s-Hertogenbosch, COA, Muziekcentrum De Toonzaal, Welzijnsorganisatie Divers, de gemeente ‘s-Hertogenbosch en het Buurtcultuurfonds. Maar de ambitie groeide mee. Op enkele uitzonderingen na waren alle gasten mensen die de vluchtelingen een warm hart toedragen. Terwijl juist die uitzonderingen het meest interessant waren. Een medewerker van Divers formuleerde het zo: “We moeten de armere wijken in. Dat zijn immers de plekken waar deze mensen ook gehuisvest gaan worden.”

In het najaar van 2016 zullen in samenwerking met Welzijnsorganisatie Divers dialoogtafels worden georganiseerd in verschillende buurten in ‘s-Hertogenbosch, waarbij vluchtelingen en buurtbewoners worden uitgenodigd. Publiek zal worden gevraagd te vertellen over belangrijke gebeurtenissen uit hun leven. Zo ontstaat een verzameling verhalen, die worden gepind op een kaart, van het vluchtgebied en van de stad. Vervolgens wordt de kaart van het vluchtgebied geschaald en over de kaart van ‘s-Hertogenbosch gelegd. Op basis van beide kaarten worden ingrepen in de publieke ruimte gedaan. Zo ontstaat een netwerk aan verhaal in de stad waarbij niet direct duidelijk is of het over een Bosschenaar of een vluchteling gaat. Dit netwerk kan worden gebruikt als stadswandeling, als educatieve route of gewoon, als herinnering om te blijven leren en elkaar, ondanks de angst, als mensen te benaderen.